Sưu tầm bật lửa tưởng chừng như một vật dụng quá bình thường nhưng lại là thú chơi của những người giàu có. Sưu tầm bật lửa không chỉ là một sở thích mà đối với không ít người nó lại là một nghề với những vụ làm ăn hốt bạc. Mỗi chiếc Zippo chứa đựng cả một câu chuyện gắn liền với lịch sử hay một chiếc Dupont lại khẳng định được đẳng cấp của người dùng nó trước đám đông. Sưu tầm bật lửa thực sự là một sở thích thú vị, đến nỗi có cả vài cuốn sách viết về những chiếc máy lửa tưởng chừng bình thường đó.

Đam mê Zippo vì sức trường tồn cùng lịch sử

Bật lửa zippo đầu tiên được George G. Blaisdell, kỹ sư dầu khí, thiết kế tại Bradford, Pennsylvania, Hoa Kỳ vào năm 1932. Kể từ đó, hơn 400 triệu zippo đã được sản xuất. Theo hãng sản xuất, khoảng 200.000 zippo đã theo chân lính Mỹ vào Việt Nam. Sự dính lứu giữa Mỹ và Việt Nam trong chiến tranh đã khiến chiếc bật lửa zippo trở thành nhân chứng của lịch sử.

Bản zippoTown & Country năm 1951 được khắc với bản đồ lộ trình của Tổng thống Dwight Eisenhower trong chiến dịch năm 1952 mà ông đã đánh bại Adelai Stevenson.

Zippo là một chiếc bật lửa hết sức đơn giản, vuông vức, có vỏ mạ crome sáng bóng, dùng bánh răng, đá lửa và xăng, nhưng nhạy đến mức chỉ một cái búng ngón tay là ngọn lửa bùng lên kèm theo tiếng “keng” trong trẻo khi chiếc nắp bật ra hoặc đóng lại. Có thể sử dụng trong mọi điều kiện thời tiết với độ bền ngoài sức tưởng tượng. Chính vì vậy, nó thích hợp với những chuyến đi xa.

Hiện nay, những chiếc Zippo-VN được các nhà sưu tầm gom về hoặc được bán cho các cựu chiến binh Mỹ thăm lại chiến trường xưa, bán cho khách du lịch. Một số Zippo được mang về Mỹ và được rao bán trên Ebay với giá khá cao.

Cũng từ đó mà dân chơi zippo tại Việt Nam ngày càng nhiều và có rất nhiều người chơi Zippo đủ tầm để so sánh với những tay chơi trên thế giới. Sưu tầm zippo được coi là một thú chơi bác học, nó phải có sự đam mê, có kiến thức, có thời gian và tiền bạc. Hầu hết những người sưu tầm Zippo đều khẳng định từ ngày chơi, họ phải tìm hiểu về lịch sử nhiều hơn và cũng nắm được nhiều câu chuyện lịch sử hơn. “Giá trị của mỗi chiếc Zippo đều đi kèm với lai lịch của nó, hay nói đúng hơn là câu chuyện đi kèm với nó”.

Bản zippo kỷ niệm một chiến dịch tái tranh cử của Eisenhower ngày 12 tháng chín 1956 cho vợ chồng Tổng thống Eisenhower.

Một trong những dòng Zippo được nhiều người sưu tầm nhất trên thế giới lại là những chiếc bật lửa được lính Mỹ sử dụng ở Việt Nam, trên mỗi chiếc thường có các hình khắc tay do chính chủ nhân tự vẽ lên. Nhưng người chơi Việt Nam thì lại không mấy ai sở hữu những vật phẩm này. Lý do chủ yếu là bởi ở thời kỳ mở cửa, dân sưu tầm thế giới đến Sài Gòn nhiều và tìm mua Zippo, người dân khi đó thấy một chiếc bật lửa mà chẳng bao giờ mình dùng đến lại có giá, nên đổ xô đem đi bán, làm thất thoát hết dòng bật lửa này.
“Tôi biết đến những cái Zippo đầu tiên năm 7 tuổi, nghĩa là vào khoảng năm 1968, khi đó bố tôi hay mang về nhà những chiếc bật lửa của lính Mỹ. Đến năm 20 tuổi thì tôi bắt đầu lập nghiệp với một chiếc tủ bày bán bật lửa ngoài vỉa hè, tôi mê zippo bởi sức trường tồn cùng lịch sử của nó”, một người được coi là “đàn anh” trong giới chia sẻ. Anh cũng tâm sự, “có lần sang nhà ông bạn chơi, lúc về để quên bật lửa mà nửa đêm ngủ chợt nhớ ra tôi phải chạy ngay sang nhà ông bạn cầm về vì sợ mất”.

Dupont- bật lửa đắt tiền nhất thế giới

ST. Dupont là tên viết tắt của nhà tư sản đã sáng lập nên một thương hiệu lừng danh- bật lửa Dupont. Năm 1952, sau nhiều năm nghiên cứu công nghệ, chiếc bật lửa ga cao cấp đầu tiên của Dupont ra đời… “ăn đứt” tất cả các đối thủ cạnh tranh… xứng đáng để Dupont dành toàn tâm toàn ý, nhân lực vật lực cho sản phẩm mới này . Từ năm 1973 đến nay, Dupont đã xứng danh là thương hiệu hàng đầu của những dòng bật lửa cao cấp với hệ thống cửa hàng phân phối tại 48 quốc gia trên toàn cầu.

ST.Dupont Lighter được chia làm nhiều cấp độ, tuỳ theo độ tinh xảo, độ cao cấp và… xa xỉ của vật liệu hoàn thiện, hoạ tiết hoa văn. Mức giá tối thiểu cho một “chú” vào khoảng 200USD, mức trung bình là từ 300 đến 1200 USD và mức cao cấp từ 1500 đến 2000 USD. Còn với những dịp kỷ niệm đặc biệt, với những dòng Limited edition series hàng đặt… cá biệt có những chiếc bật lửa lên đến… 7000 USD.

Năm 1995 họa sĩ Nguyễn Trịnh Thái (Hãng phim truyện Việt Nam) mang tranh sang Paris triển lãm. Lúc rảnh, ông thường “la cà” ở những nhà hàng bên bờ sông Sen. Một lần, khi vào một nhà hàng sang trọng, nhưng ông lại ăn mặc quá giản dị nên người phục vụ “chẳng buồn” ngó tới. Ngồi mãi chẳng thấy ai “hỏi đến” ông đành rút bao thuốc và chiếc bật St. Dupont mới mua ra dùng. Nhìn ông khách “châu Á” ăn vận xoàng xĩnh nhưng lại xài bật lửa St. Dupont cao cấp, nhân viên phục vụ đổi ngay thái độ. Đó là chiếc St. Dupont ông Thái mua ở Paris với giá 600F, khi mua phải chờ đến ba mươi phút để làm hóa đơn và thủ tục bảo hành.

Vào khoảng giữa năm 2009, hãng ST Dupont (Pháp) đã cho ra mắt chiếc bật lửa Ligne 2 Champagne, thuộc dòng Prestige đỉnh nhất của hãng, với giá là 79.000 USD. Chiếc bật lửa này được làm từ vàng trắng 18K, đính trên đó 468 hạt kim cương (có nguồn tin nói rằng có 462 hạt). Các hạt kim cương này được gắn trên thân bật lửa khiến tổng thể bật lửa nhìn như một ly (chai) champaign đang sủi tăm.

Wikipedia cũng nói rằng có một chiếc bật lửa thuộc dòng Prestige của ST Dupont được bán ra với giá cuối cùng là 85.000 USD trên eBay. Đây là chiếc bật lửa đắt nhất trên eBay. Chiếc bật lửa Zippo đắt nhất cũng chỉ 37.000 USD, được Zippo bán ra khi kỷ niệm 75 năm thành lập vào năm 2007. Chiếc bật lửa này được sản xuất năm 1933.
Tại Hà Nội, điểm mua bán và tìm hiểu về dòng bật lửa Dupont được nhiều người biết đến là ở Caphe lighter 82 Thợ Nhuộm. Dân chơi bật lửa Dupont là những người sành điệu và đẳng cấp, họ mê tiếng nhạc ngân lên mỗi khi mở nắp bật lửa. Anh Đỗ Mạnh Hùng, một người mê sưu tầm Dupont tâm sự: vì là dòng máy lửa đắt tiền nên đam mê cái này tôi cũng phải đầu tư khá lớn, có những chiếc máy lửa tôi bỏ tiền ra mua bằng tiền mua cả một chiếc xe SH, nhưng cầm được chiếc máy lửa mình thích trong tay sướng lắm, nâng niu lắm, chỉ để trong hộp ngắm thôi chứ không dùng”.

Dupont đắt tiền nhất thế giới

Không phổ thông như Zippo , không ” hòanh tráng ” như Dupont, hai hãng bật lửa danh tiếng của Pháp này vào thời hòang kim của nó đã sản xuất những chiếc bật lửa thời thượng nhất dành cho những người sành điệu nhất . Nhưng ít ai biết đến FLAMINAIRE, FLAMINAIRE là 1 dòng sản phẩm ra đời để dành cho cả giới thượng lưu và cả bình dân, do quan điểm này không hợp lý nên dòng sản phẩm này đã không sống được, nhưng đây cũng là dòng sản phẩm đang được giới sưu tầm quan tâm và tìm tòi.

Hoàng Vinh